Mianem skanera ręcznego określa się urządzenie, które jest obsługiwane manualnie. Do tego potrzebne jest ściągnięcie odpowiedniego kodu, dzięki któremu może być odczytana treść specjalnego oprogramowania. W przeciwieństwie do nowoczesnych płaskich skanerów, które działają automatycznie, procedura skanowania przy użyciu skanera ręcznego jest bardzo kosztowna i niedokładna. Starsze modele mogą skanować powierzchnie nie szersze niż 10 centymetrów, natomiast nowoczesne urządzenia radzą sobie z obszarami 20 centymetrowymi, dzięki czemu można jednym ruchem zeskanować całą stronę DIN A4. Urządzenia wykorzystywane są głównie do skanowania mobilnego.